Het ministerie van VWS wil flink bezuinigen op huisartsenzorg en wijkverpleegkunde. Het concept-Integraal Zorgakkoord (IZA) meldt dat de wijkverpleging de komende vier jaar 600 miljoen euro minder krijgt, op een budget van 3,8 miljard: een korting van 16 procent. Op huisartsenzorg wordt 80 miljoen euro beknibbeld.
Dat staat in het concept-IZA dat het ministerie van VWS dit weekend naar enkele betrokkenen heeft gestuurd. De medisch-specialistische zorg en ggz mogen volgend jaar nog een procent groeien, maar dat loopt af naar respectievelijk 0 en 0,4 procent in 2026. Wijkverpleging en huisartsenzorg mogen minder groeien dan aanvankelijk begroot. Hun budget neemt in de IZA-periode (2023 tot en met 2026) nog wel toe met 2 à 5 procent.
De bedragen die in het IZA worden genoemd, zijn verwarrend omdat het op één moment uitgaat van het begrootte budget en op een ander moment van het daadwerkelijk uitgegeven geld. Voor de huisartsen en de wijkverpleging is de afgelopen veel begroot geld niet besteed (onderuitputting). Als de komende jaren wél alle budgetten worden uitgegeven, is er sprake van een stijging van een volumegroei van 2 procent in 2023, oplopend tot 3,5 procent in 2026.
Minimumeisen artsen
In het concept-IZA staat dat een instelling voor kankerzorg en vaatchirurgie vanaf 2026 minimaal honderd verrichtingen per jaar moet doen. Dezelfde soort minimumnormen voor andere specialismen volgen later. De maatregelen moeten de zorgkwaliteit verbeteren. Die kan hoger, stellen de auteurs: ‘We zien dat ons omringende landen het bij bepaalde aandoeningen echt beter doen dan wij.’
In het IZA staan passende zorg en regionale samenwerking centraal. Alle zorgpartijen moeten in hun regio uiterlijk voor de zomer van 2023 een regioplan hebben gemaakt die de belangrijkste problemen aanpakt. Lukt dat niet, dan nemen de zorgverzekeraars en gemeenten de regie over en stellen zij een regioplan op. Dat moet zorg-overstijgend zijn en de werving van zorgpersoneel verbeteren.
Om samenwerking in de regio mogelijk te maken, lost het kabinet de knelpunten daarvoor op. Ook zal er een werkgroep worden opgericht die domeinoverstijgende bekostiging tussen zorgsectoren mogelijk maakt. De zorgcoördinatiecentra (ZCC) moeten de triage verbeteren, onder meer door vaker de juiste patiënt op de juiste plaats te behandelen.
ActiZ-onderhandelaar Van den Oever wil reparatie loongat in IZA: ‘Plus 7,5 procent’
Preventiemaatregelen
In het concept staan ook preventiemaatregelen. Zorgverzekeraars en gemeenten dienen uiterlijk in 2024 een plan te hebben gemaakt op het gebied van kansrijke start, valpreventie bij ouderen, obesitas bij kinderen en leefstijlinterventie bij overgewicht volwassenen. Om dit programma te laten slagen, is er uiterlijk 1 januari 2025 een regionale netwerkstructuur ‘waarin professionals uit het gemeentelijk domein en zorgprofessionals in de eerste, tweede en derde lijn samenwerken’.
Zorgprofessionals dienen bij reguliere patiënten uiterlijk 1 januari 2025 leefstijl aan de orde te stellen: ‘De inzet op gezonde leefstijl maakt integraal onderdeel uit van de reguliere zorg voor mensen met een gezondheidsklacht of aandoening.’ Dat wordt deel van de kwaliteitsstandaarden en professionele richtlijnen. Zorgverzekeraars zorgen voor passende afspraken in de contracten met zorgaanbieders, zodat deze een ‘stevige financiële prikkel hebben’.
Dit is de reactie van de Seniorencoalitie: concept-IZA moet van tafel.
45-minutennorm verdwijnt
Opvallend: de 45-minutennorm voor ambulances en SEH’s verdwijnt. Die norm wordt vervangen door ‘een bredere set van (kwaliteits)normen voor tijdkritische aandoeningen en de behandelingen van multi-traumapatiënten’.
Voor de eerste lijn staan in het concept-IZA weinig concrete plannen. Partijen moeten nog dit jaar een ‘visie’ ontwikkelen voor 2030. Wel vinden de schrijvers dat ‘oneigenlijke zorgvragen’ moeten worden voorkomen: huisartsen zouden de ‘zelfredzaamheid van de burgers kunnen bevorderen’. VWS stelt tot 2026 geld beschikbaar om samenwerking in de eerste lijn te versterken. Ook voor de oplossing van het tekort aan zorgprofessionals staan in het IZA geen nieuwe maatregelen. Verder geen nieuwe maatregelen voor digitalisering en contractering van zorgverzekeraars.
Passende Zorg
Passende zorg moet in de toekomst meer vorm krijgen. Volgend jaar komen alle betrokken partijen bij elkaar om dit te concretiseren. VWS zal aan het Zorginstituut vragen om een ‘verbeterde en verbrede toets op het basispakket vorm te geven’. Het Zorginstituut wordt gevraagd vaker uitspraken te doen over de pakketwaardigheid van behandelingen en (dure) medicijnen, ‘mede op basis van de principes van passende zorg’. Het IZA noemt geen termijn waarop die nieuwe toetsing ingaat.
De ggz-sector moet data over de kwaliteit transparanter maken. Het Zorginstituut gaat deze sector daarbij helpen. Uiterlijk 1 januari 2025 is alle uitkomstinformatie beschikbaar voor de toezichthouders, zorgprofessionals, patiënten en zorgverzekeraars. ‘Die informatie is nodig voor het maken van keuzes voor passende zorg’.
Het concept-IZA is afgelopen vrijdag gestuurd naar alle betrokken brancheorganisaties. Zij krijgen anderhalve week de tijd om te reageren, waarna VWS het definitieve IZA opstelt. Naar verwachting is dat in de eerste week van september klaar.
Bron: Zorgvisie