Na een werkdag ga jij om 16:30 uur naar huis. Een grappende collega roept: “Zo lekker een vrije middag genomen?”
Je wordt door twee medewerkers regelmatig in de maling genomen omdat je minder assertief bent. Je lacht ongemakkelijk met ze mee en je voelt je niet veilig genoeg om je grenzen aan te geven.
Je collega’s hebben ontdekt dat je als vrouw op vrouwen valt. Hier ontvang je dan ook regelmatig gekke opmerkingen over. En bij het wegrijden in je auto hoor je een knal. Je collega’s hebben een condoom om de uitlaat bevestigd.
Zo maar een paar voorbeelden van ongewenst gedrag waardoor een onveilige werksfeer ontstaat.
Het belang van een veilige werksfeer
Een veilige werksfeer is ontzettend belangrijk. Hoe iemand zich op het werk voelt, draagt namelijk bij aan de fysieke en mentale gezondheid van werknemers. In een veilige omgeving voelen werknemers zich meer op hun gemak en zijn ze ook nog eens productiever.
Helaas blijkt niet overal een veilige werksfeer te zijn. In veel gevallen blijkt er ongewenst gedrag op de werkvloer plaats te vinden, zonder dat de organisatie zich hier bewust van is. Ongewenst gedrag is nooit het verhaal van één persoon, maar van het team en zelfs het bedrijf. Maar wat is nu precies ongewenst gedrag? En wanneer is er sprake van een onveilige werksfeer?
Wat is ongewenst gedrag?
Ongewenst gedrag is een breed begrip. Er kunnen dan ook verschillende soorten gedragingen onder verstaan worden. Het kan zich onder andere uiten in de vorm van pesten, (seksuele) intimidatie, discriminatie, agressie en geweld. Er is sprake van ongewenst gedrag wanneer iemand zich bedreigt, vernederd of intimiderend voelt. Bovendien kan het bewust plaatsvinden, maar ook onbewust of zelfs onbedoeld.
Vaak begint het met een geintje, maar vervolgens gaat het van kwaad tot erger. Het is een proces en vaak een opeenstapeling van gebeurtenissen. De voorbeelden hierboven geven duidelijk ongewenst gedrag aan. “Ach nou ja, een grapje op z’n tijd moet toch kunnen?” Het antwoord is duidelijk: nee, niemand gaat over de grens van de ander. Wat de één een grapje vindt, kan iemand anders als vervelend, intimiderend of vernederend ervaren.
Gevolgen van ongewenst gedrag
De gevolgen van ongewenst gedrag liegen er niet om. Potentiële gevolgen zijn vermijdingsgedrag, stress, een slechte samenwerking, depressieve gevoelens en meer fouten en ongelukken. Slachtoffers kunnen er zelfs ziek van worden en langdurig thuis komen te zitten.
Het is belangrijk om niet alleen het ongewenste gedrag aan te pakken, maar ook de cultuur te veranderen. Hier ligt een belangrijke taak voor de directie en leidinggevenden. Zij moeten formuleren wat gewenst gedrag is en zelf het goede voorbeeld geven.
Wat kunt u doen tegen ongewenst gedrag?
Het is belangrijk om een veilige werkomgeving te creëren voor medewerkers. Ongewenst gedrag heeft namelijk niet alleen een negatief effect op de slachtoffers, maar ook op de organisatie zelf. Zorg ervoor dat slachtoffers altijd hun verhaal kwijt kunnen en serieus worden genomen. Maar wat is dan de rol van een vertrouwenspersoon bij ongewenst gedrag?
Wanneer een medewerker zijn verhaal binnen de organisatie niet kwijt kan, dan kan het aanstellen van een externe vertrouwenspersoon de juiste keuze zijn. De medewerker vertelt in een vertrouwelijk gesprek hoe hij/zij zich voelt in zijn/haar werkomgeving en samen wordt er gekeken naar een aanpak en oplossing. Een externe vertrouwenspersoon is onafhankelijk en oordeelt niet. Daarom kan het makkelijker zijn voor het slachtoffer om over ongewenst gedrag te praten.
Is een vertrouwenspersoon verplicht?
Een vertrouwenspersoon kan een belangrijke rol spelen bij ongewenst gedrag. Een vertrouwenspersoon kijkt objectief tegen problemen aan en helpt bij het verbeteren van de werkcultuur. Maar is het eigenlijk verplicht om een vertrouwenspersoon aan te stellen?
Op 23 mei 2023 heeft de Tweede Kamer zich uitgesproken over het verplicht stellen van een vertrouwenspersoon bij bedrijven met meer dan tien medewerkers. De verwachting is dat de Eerste Kamer hier ook mee akkoord gaat. Het is dus verstandig u alvast voor te bereiden op deze nieuwe wettelijke regeling en een vertrouwenspersoon aan te stellen. Wel bent u nu al verplicht om uw werknemers te beschermen tegen ongewenst gedrag.
De rol van een vertrouwenspersoon bij ongewenst gedrag
- Slachtoffers kunnen vertrouwelijk praten over ongewenst gedrag met een vertrouwenspersoon.
- Samen zoeken jullie naar passende oplossingen.
- Een vertrouwenspersoon oordeelt nooit en is er om medewerkers te helpen.
- Helpt bij het creëren van een veilige werkomgeving waar medewerkers open durven te praten over gevoelens, ervaringen of ongewenst gedrag.
Externe vertrouwenspersoon van ZAM
Vindt u het lastig om binnen uw personeelsbestand ruimte vrij te maken voor de rol van een vertrouwenspersoon? Of is uw organisatie eigenlijk te klein om dit te regelen? Dan kunt u gebruik maken van een van onze externe vertrouwenspersonen. Zo hoeft u niemand in uw organisatie aan te stellen en op te leiden, maar bent u wel verzekerd van professionele hulp en actuele kennis.
Zorg Assist Management beschikt over meerdere onafhankelijke externe vertrouwenspersonen. Wij werken via een abonnement waarbij uw personeel altijd toegang heeft tot de juiste hulp. Onze vertrouwenspersonen worden enkel ingezet wanneer hierom wordt gevraagd door uw organisatie of een van uw medewerkers. Meer informatie? Neem contact op met ZAM via onderstaande gegevens:
E: info@zam.nu
T: 0592 – 20 12 68
Bron: Wat is ongewenst gedrag op de werkvloer? (z.d.). ArboNed. https://www.arboned.nl/nieuws/wat-is-ongewenst-gedrag-op-de-werkvloer
Wij zijn Zorg Assist Management en ondersteunen zorg- & welzijnsorganisaties bij: aanbesteden, kwaliteit, IGJ rapporten, strategie & beleid, detacheren op management niveau en bij het vinden & aanvragen van subsidies. Nieuwsgierig naar ons, of hulp nodig? Bel of mail ons en wij maken graag een vrijblijvende afspraak, om wederzijds te bespreken wat wij voor elkaar kunnen betekenen. 0592 201268 / info@zam.nu